O duchowości i nauczaniu ks. Aleksandra Woźnego
Ksiądz Aleksander Woźny żył wiarą na co dzień i tego uczył tych, których powierzał mu Pan Bóg. Traktował Ewangelię jako źródło wiedzy o Bogu, o Bożych oczekiwaniach względem człowieka i sposobach sprostania tym oczekiwaniom. Wierność Ewangelii i zgodność postępowania z tym co głosił, jednała mu słuchaczy, którzy wypełniali kościół nie tylko w godzinach „obowiązkowych”. Dzielił się wobec nich przemyśleniami słów Pisma Świętego oraz doświadczeniami, w tym również trudnościami, jakie napotykał przy wprowadzaniu w czyn wezwań Ewangelii. Podawał sposoby jak przezwyciężać te przeszkody. Polecał, by pamiętać o istnieniu szatana, złego ducha, który nie ułatwia nam tego zadania. Przekazywał te prawdy najczęściej w konfesjonale, w którym spędzał wiele godzin (mówiono o nim, że jest „więźniem konfesjonału”). Czynił to również przy każdej nadarzającej się okazji.
Zgłębiał duchowość św. Teresy od Dzieciątka Jezus i polecał ją jako „drogę dziecięctwa”, drogę na „dzisiejsze czasy”, wszystkim, jako prostą, przydatną i prowadzącą do Boga. Przekazywał podstawy tej drogi nie tylko penitentom, lecz wszystkim, którzy prowadzili życie duchowe. W trzecie niedziele miesiąca głosił nauki o życiu wewnętrznym, jak dodawał: dla „często komunikujących”. W ten sposób pomagał, by zasiane ziarno nie uschło. Przez systematyczne głoszenie konferencji przyczyniał się do wzrostu cnót osób, które słuchały jego nauk.
Był praktykiem. Mówił o sytuacjach z jakimi spotykamy się w życiu i jak powinniśmy, zgodnie z ewangelicznymi wskazaniami na nie reagować. Był odważny, podejmował nowe i niewygodne tematy, które się pojawiały i ukazywał je w świetle Bożym. Jego nauki, choć bardzo „teologiczne”, nie były zagęszczane trudną w odbiorze dla przeciętnego katolika terminologią teologiczną, przez co stawały się zrozumiałe dla każdego, kto chciał słuchać. Mówił, że jeśli będzie taka potrzeba, ktoś znajdzie teologiczne opisy dla spraw, o których on mówi. To przekonanie jasno wyrażał. Najważniejsze wskazania drogi duchowej, którą sam praktykował, wybrzmiewały również w kazaniach i rekolekcjach, które spisywane przez słuchaczy przetrwały do dziś, wiele już w postaci publikacji książkowych. Na podstawie tych materiałów i wspomnień, wyłoniono najważniejsze elementy duchowości, „drogi dziecięctwa”, jakiej nauczał ks. Aleksander Woźny. Są to:
• życie Ewangelią na co dzień
• Eucharystia, częsta Komunia św.
• trwanie w obecności Boga
• pełne zawierzenie Panu Bogu
• oddanie wszystkiego Panu Bogu bez zastrzeżeń
• słuchanie natchnień Bożych
• posłuszeństwo Bogu i ludziom
• pełnienie woli Bożej z chwili na chwilę
• nie czynienie postanowień, lecz przyjmowanie tego, co przynosi życie i zgoda na to, aby Pan Bóg nasze plany pozmieniał
• nie martwienie się upadkami, lecz od razu przepraszanie Pana Jezusa
• nie podejmowanie umartwień, ale przyjmowanie wszystkiego co przynosi życie
• ofiarowanie wszystkiego za innych, szczególnie za grzeszników
• spełnianie próśb bliźnich
• czynienie wszystkiego przez Maryję
• nie zastanawianie się na jakim etapie życia wewnętrznego jesteśmy – stawanie się coraz mniejszym (pokora), zostać małym.
Bardzo istotnym elementem drogi duchowej księdza Aleksandra Woźnego było zawierzenie Panu Bogu przez Maryję siebie i wszystkich, o których dobro zabiegał i to w każdej, nawet bardzo beznadziejnej sytuacji życiowej. Często powtarzał: Oddaj się Panu Bogu bez zastrzeżeń! (co należy rozumieć jako całkowite wyzbycie się swojej woli, by realizować wolę Bożą). Mówił: Bierzcie Ewangelię na serio! Żyjcie Ewangelią na co dzień!
Często rozważał słowo Boże na żywo, wobec słuchaczy, stając razem z nimi w obecności Bożej, przedkładając jakoby wypowiadane słowa Majestatowi Bożemu do zatwierdzenia ich dokładności, wierności myśli ewangelicznej. Sposób mówienia – dłuższe zawieszanie głosu, zastanawianie się wobec słuchających, utwierdzały w szczerości intencji, co przecież bardzo podoba się Panu Bogu, ale również umożliwia słuchaczom nadążanie za niekonwencjonalnym, choć głoszonym z ambony, dosłownym dzieleniem się wiarą i rozumieniem biblijnego jej przekazu. Taki sposób przekazywania Słowa Bożego mobilizował słuchaczy do towarzyszenia, postępowania za myślami „Ojca”, czynnego uczestniczenia w rozważaniach, jakie podejmował wobec „dzieci duchowych”.
Ksiądz Michał Kozal, rektor Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, obecnie błogosławiony, wystawiając świadectwo ukończenia studiów alumnowi Aleksandrowi dodał znamienną uwagę: „charakter dziecięcy”. Ta uwaga sprawdziła się w życiu ks. Aleksandra, w Jego dziecięcej wierze, całkowitym oddaniu Bogu bez zastrzeżeń, ufnym stosunku do wszystkich ludzi. Ksiądz Woźny odkrył w św. Teresie od Dzieciątka Jezus przewodnika na drodze dziecięctwa duchowego, którą realizował. Wszystkich uczył tej drogi, zarówno w konfesjonale jak i w głoszonym słowie Bożym. Wszystko, czego od was wymagam sam najpierw na sobie wypróbowałem – tak często powtarzał.
Mała droga jest drogą „świętego dziecięctwa”, potwierdzeniem i odnowieniem ewangelicznej prawdy, że Bóg jest naszym Ojcem, a my Jego dziećmi. Słowa Izajasza o dzieciach, które Bóg nosi w ramionach stanowią sens „małej drogi”. Dla scharakteryzowania swojej drogi św. Teresa posługuje się obrazem dziecka. Zastanawia się nad tym jak zachowują się dzieci wobec rodziców i tę postawę przenosi na teren nadprzyrodzony. Dziecko wierzy i ufa rodzicom, gdyż czuje, że jest przez nich kochane. Polega na nich, jest pewne, że otrzyma od nich wszystko, czego potrzebuje; chroni się u nich w każdym zagrożeniu; w poczuciu własnej słabości zdaje się na nich zupełnie. I taką właśnie postawę Teresa przyjmuje w stosunku do Boga. Istota jej „małej drogi” polega na oddaniu siebie i wszystkiego Panu Bogu, na zgadzaniu się, że On będzie kierował naszym życiem, naszymi sprawami i to w sposób dla nas najlepszy. Gdy oddajemy z ufnością Bogu nasze życie i nasze działanie, Bóg bierze je w swoje ręce i nimi kieruje. Musimy Jemu zaufać i być pewni swego Niebieskiego Ojca. Nie my będziemy wymyślać sposoby wyzbycia się naszych wad, ale sam Pan Bóg tak nas poprowadzi, że się ich pozbędziemy. Nasza grzeszność bowiem i nędza nie jest tu żadną przeszkodą wystarcza bowiem zaufać miłosierdziu Bożemu i wszechmocy Bożej, oddać się Bogu z całą swoją nędzą i wciąż na nowo, z ufnością oddawać się Jemu, a Bóg Sam poprowadzi nas do świętości. Droga dziecięctwa – to droga na wskroś realna. Jest najkrótszą, najpewniejszą drogą do Boga i dostępną dla każdego.
(publikacja za zgodą Wydawnictwa Kontekst: Teresa Kuklińska, O duchowości i nauczaniu ks. Aleksandra Woźnego, ss. 69-71 [w]: Z wszystkich zrobić świętych. W stulecie urodzin ks. Aleksandra Woźnego 1910-1983. Wydawnictwo Kontekst. Poznań 2010)